Podatek od towarów i usług (VAT) stanowi jeden z kluczowych elementów polskiego systemu podatkowego. To podatek pośredni, wpływający na ceny większości produktów i usług, z którym wiąże się szereg regulacji mających na celu zapewnienie jego poprawnego rozliczania. Jedną z nich jest mechanizm podzielonej płatności (MPP), który został wprowadzony w celu zwiększenia bezpieczeństwa i transparentności transakcji. Oto najważniejsze informacje o podatku VAT i MPP!
Spis treści
Czym jest podatek VAT i kto jest zobowiązany do jego opłacania?
VAT, czyli podatek od wartości dodanej, jest naliczany na każdym etapie obrotu towarami i usługami, przy czym jego ostateczny koszt ponosi konsument końcowy. Przedsiębiorcy pełnią funkcję pośrednika, pobierając VAT od swoich klientów i odprowadzając go do urzędu skarbowego. W Polsce, w zależności od rodzaju towaru lub usługi, obowiązują różne stawki VAT. Standardowa wynosi aktualnie 23%, jednak funkcjonują również stawki obniżone, w wysokości 8%, 5% i 0%, które są naliczane np. w przypadku sprzedaży produktów spożywczych, leków lub książek.
Zarejestrowanym podatnikiem VAT musi być każdy przedsiębiorca, który przekroczył określony próg obrotów (obecnie wynosi on 200 tys. zł rocznie) lub który dobrowolnie zdecydował się na rejestrację jako podatnik VAT, aby móc korzystać z możliwości odliczania podatku naliczonego od zakupów. Podatnik VAT ma obowiązek wystawiania faktur, rejestrowania sprzedaży oraz składania deklaracji podatkowych. W ramach działań mających na celu ograniczenie oszustw podatkowych wprowadzono także dodatkowe instrumenty, do których zalicza się m. in. mechanizm podzielonej płatności (MPP).
Mechanizm podzielonej płatności. Jak działa i kto musi go stosować?
MPP jest rozwiązaniem, które pojawiło się w polskim systemie podatkowym w 2019 r. Z założenia miało być to narzędzie ograniczające ryzyko wyłudzeń VAT. Polega na rozdzieleniu płatności za fakturę na dwie części. W rezultacie, kwota netto trafia na konto sprzedawcy, natomiast wartość VAT jest przelewana na dedykowane konto VAT, do którego przedsiębiorca ma ograniczony dostęp. Dzięki temu urzędy skarbowe mają większą kontrolę nad przepływem środków, co pozwala im minimalizować ryzyko nadużyć podatkowych.
Stosowanie MPP jest obecnie obowiązkowe w przypadku niektórych transakcji, dotyczących określonych grup towarów i usług wskazanych w przepisach. Należą do nich m. in. elektronika, metale czy usługi budowlane, sprzedawanych powyżej kwoty 15 tys. zł. W takich sytuacjach wystawiający fakturę musi umieścić na niej informację o MPP.
Oprócz transakcji, dla których stosowanie mechanizmu podzielonej płatności jest obowiązkowe, rozwiązanie to może być swobodnie wykorzystywane przez przedsiębiorców. Wiele firm decyduje się na MPP jako formę zabezpieczenia swoich rozliczeń podatkowych, gdyż korzystanie z niego zapewnia im większą przejrzystość transakcji, a także zmniejsza ryzyko kontroli skarbowych. Mechanizm podzielonej płatności stanowi dziś istotny element codziennego funkcjonowania wielu przedsiębiorstw, w szczególności tych, które działają w branżach wysokiego ryzyka podatkowego.