Aby biznes się rozwijał i przynosił zyski, trzeba nad nim stale czuwać i szybko reagować na ewentualne problemy, które wcześniej czy później na pewno się pojawią. Tym, co może pomóc w uzyskaniu stabilnej pozycji na rynku lub wyprzedzeniu konkurencji, jest stworzenie planu strategicznego, a dobrym na to sposobem jest analiza SWOT. Choć brzmi nieco zagadkowo, jest to proste narzędzie, dzięki któremu zwiększysz wiedzę o własnej firmie i opracujesz skuteczną strategię jej rozwoju.
Co to jest analiza SWOT?
Najprościej mówiąc, to analiza mocnych i słabych stron przedsiębiorstwa oraz zewnętrznych czynników będących dla niego szansami lub zagrożeniami. Nazwa SWOT pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: strengths (mocne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse) oraz threats (zagrożenia), które są nazwami czterech obszarów, podlegających ocenie. Zdobyte w trakcie pracy informacje grupuje się właśnie w obrębie tych kategorii, co pomaga zweryfikować wiedzę o marce i określić jej potencjał.
Kod Marki – butikowe studio brandingowe, które specjalizuje się w brandingu i kreacji marki osobistej dla ekspertek.
Jak się zabrać do pracy?
Można tu wykorzystać pracę zespołową i wynikającą z tego kreatywność, która w analizie SWOT jest niezwykle przydatna. W celu przedstawienia wyników pracy często stosuje się metodę graficzną w postaci macierzy SWOT. Jest to diagram, na którym na czterech polach umieszcza się analizowane czynniki, dzięki czemu wszystkie zebrane informacje są czytelniejsze i dają pełny obraz sytuacji przedsiębiorstwa. Jeśli już wyłoniono zespół mający zająć się analizą, czas na to, aby jego członkowie uważnie przyjrzeli się firmie i wskazali elementy pasujące do wspomnianego wyżej diagramu. Będą to:
- mocne strony – czyli pozytywne czynniki wewnętrzne, na które firma ma wpływ i które są jej atutem. Są to np. dobrze wykwalifikowani pracownicy, nowoczesne technologie stosowane w przedsiębiorstwie czy korzystna lokalizacja punktów sprzedaży.
- słabe strony – to z kolei negatywne czynniki wewnętrzne, czyli te, które również są zależne od samej firmy, ale nie wpływają dobrze na jej rozwój. Mogą tu się znaleźć takie kwestie jak nieatrakcyjne wynagrodzenie, niskie standardy obsługi klienta, słabo wyszkolony zespół albo przestarzałe metody zarządzania.
- szanse – w tym momencie przechodzimy do pozytywnych czynników zewnętrznych, a więc niezależnych od sposobu funkcjonowania analizowanego przedsiębiorstwa. Będzie to np. moda powodująca wzrost popytu na oferowane przez firmę produkty, przepisy prawne stwarzające preferencje dla określonej branży czy likwidacja dużej konkurencyjnej firmy.
- zagrożenia – to również czynniki zewnętrzne, ale tym razem negatywne. Może to być np. pandemia i związane z nią ograniczenia, zwiększająca się konkurencja lub niekorzystna zmiana przepisów podatkowych.
Po zakończeniu prac warto ocenić poszczególne pomysły. Można przyznać odpowiednią ilość dodatnich punktów mocnym stronom i szansom oraz negatywne punkty słabym stronom i zagrożeniom. W ten sposób wyraźnie będzie widać, na co trzeba zwrócić szczególną uwagę i jaką strategię rozwoju wybrać, aby była jak najkorzystniejsza dla marki.
Są wyniki i co dalej?
Analizę SWOT robi się nie bez powodu. Jest to doskonała metoda na to, aby uważnie przyjrzeć się swojej firmie, ocenić jej aktualną pozycję na rynku, poznać możliwości rozwoju, wytyczyć cele oraz sposoby ich realizacji. Na podstawie tego co pokaże macierz SWOT, można wybrać strategię, która będzie najodpowiedniejsza dla analizowanej marki. Wszystko zależy od tego, które obszary wyraźnie dominują nad innymi. I tak jeśli są to mocne strony i szanse, możesz się tylko cieszyć, bo to najlepsza konfiguracja. Wtedy pozostaje wybrać strategię agresywną oznaczającą ekspansję, która dzięki posiadanym atutom bardzo dobrze rokuje. Jeżeli obok mocnych stron dominują również zagrożenia, trzeba być bardziej ostrożnym i zdecydować się na strategię konserwatywną, czyli skupić się na zaletach firmy, które pomogą poradzić sobie z niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi.
Z kolei w sytuacji, gdy prym wiodą słabe strony, ale też szanse, trzeba wykorzystać pozytywy, które w danym momencie oferuje nam otoczenie i przezwyciężyć niedociągnięcia wewnątrz firmy. Jest to strategia konkurencyjna. Ostatnia sytuacja jest najmniej optymistyczna i występuje wtedy, gdy na prowadzenie wyjdą słabe strony oraz zagrożenia – niestety nie wróży to powodzenia i trzeba dołożyć wszelkich starań, aby firma utrzymała się na rynku. Można pomyśleć np. o połączeniu z inną marką. Mamy tu do czynienia ze strategią defensywną.
Analiza SWOT oprócz zalet ma oczywiście też wady, a jedną z podstawowych jest subiektywność. Wspomaga jednak poznanie marki, umiejscowienie jej na rynku oraz pracę nad umocnieniem jej pozycji, dlatego na pewno warto zainteresować się tym narzędziem.
