Dobór odpowiednich gwoździ do konkretnych prac to temat, który w praktyce budowlanej i stolarskiej często bywa bagatelizowany. Tymczasem rodzaj zastosowanego gwoździa może decydować o trwałości i bezpieczeństwie całej konstrukcji. Stolarze zwracają uwagę przede wszystkim na estetykę i precyzję połączeń, natomiast dekarze wymagają od gwoździ odporności na wilgoć, wiatr i inne trudne warunki atmosferyczne. Warto więc zastanowić się, jakimi kryteriami kierować się przy wyborze, aby uniknąć problemów w przyszłości. Czy istnieje uniwersalny gwóźdź, który sprawdzi się zarówno w stolarskich detalach, jak i w ciężkich konstrukcjach dachowych?
Spis treści
Jak dzielą się gwoździe i jakie mają zastosowania?
Gwoździe możemy podzielić na kilka podstawowych grup, w zależności od tego, jakie zadanie mają spełniać. Najbardziej uniwersalne są gwoździe budowlane, które wykorzystuje się przy prostych konstrukcjach, jednak nie zawsze sprawdzają się tam, gdzie potrzeba wysokiej estetyki lub dużej odporności na siły zewnętrzne. W stolarskich zastosowaniach najczęściej wybiera się gwoździe o mniejszej średnicy i subtelnej główce, które nie szpecą powierzchni drewna i pozwalają uzyskać precyzyjne połączenia. W dekarstwie z kolei stosuje się gwoździe papowe, pierścieniowe lub skręcane, które gwarantują lepsze trzymanie materiałów narażonych na działanie wiatru i deszczu.
Obok gwoździ klasycznych warto wspomnieć o specjalistycznych odmianach, takich jak gwoździe miedziane czy aluminiowe, które charakteryzują się odpornością na korozję. Wykorzystuje się je zwłaszcza przy mocowaniu gontów bitumicznych lub elementów wymagających szczególnej trwałości. Istnieją także gwoździe formierskie, do betonu czy do metalu, które mają ściśle określone funkcje. Dobór właściwego rodzaju powinien zawsze wynikać z rodzaju materiału, charakteru konstrukcji oraz miejsca jej użytkowania.
Na co zwrócić uwagę wybierając gwoździe?
Pierwszym kryterium, na które należy zwrócić uwagę, jest materiał wykonania gwoździa oraz jego zabezpieczenie antykorozyjne. W konstrukcjach dachowych gwoździe są narażone na deszcz, wilgoć i zmiany temperatur, dlatego brak powłoki ochronnej może prowadzić do ich szybkiego rdzewienia. Najczęściej stosuje się gwoździe ocynkowane ogniowo, które mają grubą warstwę cynku i dzięki temu długo zachowują odporność na czynniki zewnętrzne. W warunkach mniej wymagających, np. przy pracach stolarskich wewnątrz pomieszczeń, można stosować gwoździe stalowe bez dodatkowych powłok, chociaż zawsze lepiej wybrać wersję zabezpieczoną.
Równie ważny jest dobór długości i średnicy gwoździa do grubości materiału. Zbyt krótki gwóźdź nie zapewni odpowiedniego zakotwienia, a zbyt gruby może doprowadzić do rozszczepienia deski czy elementu drewnianego. W praktyce stosuje się zasadę, że gwóźdź powinien mieć około 2,5 razy większą długość niż grubość łączonego elementu. Trzeba także zwrócić uwagę na kształt trzpienia – gwoździe skręcane i pierścieniowe znacznie lepiej opierają się wyrywaniu niż tradycyjne gwoździe gładkie. W efekcie wybór odpowiedniego typu może zadecydować o wieloletniej trwałości całej konstrukcji.
Jakie gwoździe sprawdzą się najlepiej w pracach stolarskich?
Stolarstwo to przede wszystkim precyzja i estetyka, dlatego gwoździe używane w tej dziedzinie powinny być możliwie dyskretne. Do łączenia listew, paneli czy elementów meblowych często stosuje się gwoździe stolarskie o małej główce i cienkim trzpieniu. Pozwalają one uzyskać trwałe połączenie, które nie zaburza wyglądu powierzchni. W przypadku mebli czy detali dekoracyjnych szczególnie ważne jest, aby ślad po gwoździu był mało widoczny lub łatwy do zamaskowania. Dlatego często wybiera się gwoździe, które można później szpachlować lub malować razem z całą powierzchnią.
Nie oznacza to jednak, że w stolarstwie nie liczy się trwałość. Przy budowie konstrukcji z drewna litego, takich jak ramy, skrzynie czy elementy nośne, gwoździe muszą być dobrane do grubości materiału, a ich długość powinna zapewnić stabilne zakotwienie. Niewłaściwy dobór grozi rozszczepieniem drewna lub osłabieniem całej konstrukcji. Dlatego stolarze często sięgają po gwoździe ocynkowane, które gwarantują dłuższą żywotność w przypadku elementów narażonych na zmienne warunki otoczenia. Odpowiednia technika wbijania również odgrywa istotną rolę, gdyż nawet najlepszy gwóźdź nie spełni swojej funkcji, jeśli zostanie źle zamontowany.
Jakie gwoździe wybrać do prac dekarskich i konstrukcji dachowych?
Dekarstwo to jedna z tych dziedzin, gdzie wybór gwoździ ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i trwałości budynku. Dach jest najbardziej narażonym na działanie czynników atmosferycznych elementem domu, dlatego użyte do jego montażu gwoździe muszą być odporne na wilgoć, wiatr i zmiany temperatur. Najczęściej stosuje się tutaj gwoździe pierścieniowe lub skręcane, które dzięki specjalnemu kształtowi trzpienia znacznie trudniej się wyrywają. Są one szczególnie polecane do mocowania łat i kontrłat, ponieważ zapewniają dużą odporność na siły ssące wiatru.
W przypadku deskowania dachowego bardzo ważne jest, aby gwoździe miały odpowiednią długość. Przyjmuje się, że powinny one wchodzić w krokiew co najmniej na pięć centymetrów, co oznacza, że do desek o grubości 25 mm najczęściej używa się gwoździ o długości 70–80 mm. Do mocowania papy czy gontów bitumicznych stosuje się natomiast gwoździe papowe z szeroką główką, które dobrze dociskają materiał do podłoża. Wszystkie gwoździe używane w dekarstwie powinny mieć powłokę antykorozyjną, najczęściej w postaci ocynku ogniowego, a w bardziej wymagających warunkach warto sięgnąć po gwoździe miedziane lub aluminiowe.
Szeroka oferta gwoździ dostępna jest na https://www.bricoman.pl/artykuly-metalowe/mocowania/gwozdzie/
